Phân bón quyết định 40% năng suất và chiếm 60 – 70% chi phí sản xuất trồng trọt. Tuy nhiên do sự quản lý lỏng lẻo là nguyên nhân chính khiến tình trạng phân bón giả, phân kém chất lượng lộng hành….
Phân bón giả (bên trái) và phân bón thật (bên phải)
Nông dân hoang mang với nạn phân giả, khó phân biệt đâu là phân giả, đâu là phân thật, nhất là phân Kali và các loại phân hỗn hợp NPK.
Theo phản ánh của nhiều bà con, phân bón giả, phân bón kém chất lượng đang có chiều hướng gia tăng.
Thời gian qua, các lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, phát hiện và xử lý rất nhiều cơ sở kinh doanh phân bón giả, phân bón kém chất lượng nhưng tình trạng vẫn còn tiếp diễn.
Ông Nguyễn Văn Năm ở An Giang cho biết: vừa qua ông có mua phân NPK để bón cho cây ăn trái, nhưng bón xong thấy cây không phát triển, hạt phân không tan trong nước và bị vón cục.
Lợi dụng sự thiếu cập nhật thông tin của bà con nông dân, sự hám lợi của các đại lý, phân bón kém chất lượng mới có cơ hội thâm nhập vào từng nhà nông, ảnh hưởng đến năng suất cây trồng, làm cho bà con nông dân tốn kém chi phí và không tin tưởng vào các công ty cung cấp phân bón chất lượng. Hậu quả, nông dân “tiền mất, tật mang” mà không biết kêu ai.
Ở Đak Nông, nhiều hộ nông dân mua nhầm phân kém chất lượng nên cây cà phê bị héo lá, trái không chín, cây không nhiều hạt. Sau một thời gian vất vả chăm sóc, tốn kinh phí đầu tư, mua phải phân dỏm, người nông dân tay trắng, mất mùa.
Qua những lần mua phải phân bón kém chất lượng như vậy, niềm tin của người dân dành cho các công ty cung cấp phân bón chân chính giảm sút, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh, thương hiệu của các nhà sản xuất, kinh doanh phân bón khác dẫn đến rối loạn thị trường.
Cách phân biệt phân bón thật – phân bón giả
Để giúp cho nông dân tự bảo vệ mình, Phân Bón Hà Lan giới thiệu một số kinh nghiệm được tổng hợp từ các chuyên gia trong lĩnh vực phân bón.
Phân hóa học là loại phân bón chủ lực, cung cấp các chất dinh dưỡng đa lượng: Đạm (N), Lân (P2O5), Kali (K2O) cho cây trồng, là những yếu tố dinh dưỡng quyết định tới năng suất và chất lượng cây trồng.
Phân hóa học đang lưu thông trên thị trường gồm hai nhóm chính là: phân đơn chất và phân đa chất.
I. Phân hóa học đơn chất: là nhóm phân bón chứa một loại dưỡng chất đa lượng chủ yếu, gồm có ba loại chính là:
Phân chứa đạm: thành phần chính là Urê chứa 46% nitơ (N), Sun-phat A-môn (S.A) chứa 20-21%N. Loại phân này chủ yếu là nhập khẩu. SA, clorua amon, supe lân và lân nung chảy là khó làm giả hơn vì tương đối dễ nhận biết do công nghệ sản xuất phức tạp, chi phí đầu tư lớn hoặc giá trị thấp, việc làm giả không mang lại lợi nhuận cao.
Phân chứa lân gồm supe lân và lân nung chảy và phân chứa kali khó làm giả do đòi hỏi công nghệ sản xuất phức tạp, chi phí đầu tư lớn nên việc làm giả không mang lại lợi nhuận cao.
II. Phân hỗn hợp là nhóm phân bón có chứa từ 02 yếu tố dinh dưỡng đa lượng, nguyên tố trung vi lượng khác như sau:
- Phân chứa Đạm và Lân, có các loại như Mô-nô A-mô-ni-um Phốt-phát (MAP) chứa từ 10-11% Ni-tơ và 49-50% ô-xít Phốt-pho và Di A-mô-ni-um Phốt-phát (DAP) chứa 16-18% Ni-tơ và 44-46% ô-xít Phốt-pho chủ yếu phải nhập khẩu.
- Phân chứa Đạm và Ka-li có tên gọi chung là phân hỗn hợp KNS, NKS, NK, chủ yếu sản xuất trong nước từ nguyên liệu là 2 loại phân đơn S.A và MOP có trộn thêm một số phụ gia khác như phẩm màu, bột sét đỏ nhưng được chia ra nhiều loại khác nhau do tỷ lệ thành phần 2 dưỡng chất khác nhau và tên gọi thương mại khác nhau tuỳ theo từng cơ sở sản xuất.
- Phân chứa Đạm, Lân và Kali là phân hỗn hợp NPK, gồm hàng ngàn loại khác nhau do tỷ lệ thành phần các dưỡng chất khác nhau.
Phân hỗn hợp NPK rất dễ làm giả, làm nhái, làm kém chất lượng do công nghệ sản xuất đơn giản, chi phí đầu tư thấp, việc làm nhái, làm giả mang lại lợi nhuận lớn do chênh lệch giá cao. Việc xác định hàng thật, hàng giả, hàng kém chất lượng chỉ xác định được chính xác bằng máy móc phân tích mà khó phân biệt được bằng cảm quan.
Nguồn: Tổng hợp bởi Farmtech Vietnam.
